“โครงการตลาดนัดสิ่งแวดล้อมฯ” หรือที่คนทั่วไปเรียกว่า “ตลาดนัดวันศุกร์” เริ่มจัดตั้งขึ้นราวปี พ.ศ. 2538 โดยมี ผศ. กฤษณรักษ์ ธีรรัฐ อดีตรองอธิการบดีฯ และอดีตรองคณบดีของคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ เป็นผู้ริเริ่มโครงการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่นักศึกษาและบุคลากรที่ใช้ชีวิตอยู่ ณ ศาลายา ให้มีแหล่งซื้ออาหารและของใช้ประจำวัน เนื่องจากแต่ก่อนศาลายาเป็นพื้นที่ที่ค่อนข้างห่างไกลความเจริญ ไม่มีร้านค้าสำหรับจับจ่ายใช้สอยมากเหมือนสมัยนี้ ประกอบกับการเดินทางไม่สะดวก หากจะซื้อของก็ต้องเข้าไปในเมือง การจัดตั้งตลาดนัดนี้ขึ้น จึงสามารถช่วยเหลือทั้งประชาคมมหิดล และพ่อค้าแม่ค้าโดยรอบมหาวิทยาลัยได้อีกทางหนึ่ง นอกจากนี้ยังเป็นการหารายได้ให้แก่ส่วนงาน สำหรับใช้ประโยชน์ในการพัฒนาคณะฯ เป็นสวัสดิการแก่บุคลากร และช่วยเหลือกิจกรรมของนักศึกษาอีกด้วย

ตลาดนัดสิ่งแวดล้อมเป็นแหล่งชอปปิงข้าวของเครื่องใช้หลายประเภทและยังมีอาหารรสเด็ดมากมาย โดยมีแนวคิดเป็นตลาดนัดสีเขียว คือ ขายอาหารและผลผลิตทางเกษตรที่ปลูกได้ในพื้นที่ใกล้เคียงมหาวิทยาลัย เน้นสินค้าปลอดสารพิษ และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มีการรณรงค์ให้พ่อค้าแม่ค้าใช้บรรจุภัณฑ์ธรรมชาติ ลดการใช้โฟมและถุงพลาสติก หรือหากจะใช้ ก็ให้เป็นพลาสติกที่สามารถย่อยสลายได้ มีการรณรงค์ให้ใช้ถุงผ้า มีการจัดการและคัดแยกขยะ มีการจัดตั้งร้านสินค้ามือสอง รวมทั้งการจัดแบ่งโซนของพื้นที่สินค้า เพื่อความเป็นระเบียบ และปลอดภัยของทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย

ในระยะแรกที่เปิดตลาดมีร้านค้าและลูกค้าไม่มากนัก เมื่อเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้นจึงมีคนในพื้นที่ใกล้เคียงมหาวิทยาลัย รวมถึงพ่อค้า แม่ค้าจากพื้นที่อื่น ๆ เข้ามาเปิดร้านมากขึ้น ต่อมา พ.ศ. 2545 ได้มีการจัดตั้งตลาดนัด วิทย์ฯ-กีฬา ขึ้นอีกแห่ง โดยมีแนวความคิดเป็นตลาดนัดเพื่อสุขภาพ ซึ่งจัดขึ้นทุกวันพุธ ก่อนเปลี่ยนมาจัดวันศุกร์เช่นเดียวกับตลาดนัดสิ่งแวดล้อม ทำให้ตลาดนัดวันศุกร์ขยายพื้นที่ใหญ่ขึ้น และเป็นแหล่งรวมสินค้าต่าง ๆ มากมายยิ่งขึ้น

กระทั่งปี พ.ศ. 2563 เมื่อมีการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 จำนวนนักศึกษาและบุคลากรที่เข้ามาปฏิบัติงานในพื้นที่น้อยลง ตลาดนัดก็จำเป็นต้องหยุดไปโดยปริยายด้วย เพื่อป้องกันการแพร่ระบาด และความปลอดภัยของทุกคน และดูท่าแล้ว ตลาดนัดวันศุกร์คงยังไม่มีวี่แววเปิดให้คนได้มาจับจ่ายใช้สอยได้ในเร็ววันนี้แน่

พอพูดแล้วก็อดนึกถึงเมนูเด็ด ๆ ที่ขายในตลาดนัดไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็นกระเพาะปลา ก๋วยเตี๋ยวลุยสวน เนื้อทอด ลูกชิ้นแคะ สตรอว์เบอร์รี่โยเกิร์ต และอีกหลากหลายสารพัดเมนู

แล้วเพื่อน ๆ ล่ะคะ คิดถึงเมนูไหน หรือคิดถึงตลาดนัดวันศุกร์กันบ้างไหม?

ขอบคุณข้อมูลจาก

• ภัทราวุธ พุสิงห์ ผู้ช่วยอาจารย์ คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์
• หน่วยภาพลักษณ์องค์กรและการสื่อสาร วิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการกีฬา

ภาพ

• กิจกรรมประกวดภาพถ่าย "รูปนี้ที่ศาลายา" ในโครงการอำลาศาลายา รุ่นที่ 34 โดย สโมสรนักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล

ชื่อภาพ วันนี้วันศุกร์ ถ่ายโดยพรฤดี จิตร์บำรุง

• โครงการประกวดภาพชุดศาลายาวิถี Salaya Life จัดโดยฝ่ายจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์ หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

ชื่อภาพ ริมทางนัด ถ่ายโดยญาณีนาฏ รอดโพธิ์ทอง

Facebook Page: Mahidol University