เรือนไทยมหิดล อาคารระเบียบ คุณะเกษม

มหาวิทยาลัยมหิดลสร้างขึ้นมาเพื่อเป็นถาวรวัตถุน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายแด่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องในโอกาสที่ทรงมีพระชนมายุครบ 60 พรรษา และพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก พ.ศ. 2531

เรือนไทยมหิดล เป็นเรือนหมู่ 5 หลัง มีชานแล่นถึงกันตลอด และมีศาลาริมน้ำอีก 1 หลัง ปลูกตามแบบแผนของเรือนคหบดีภาคกลาง โดยได้แนวคิดจาก พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม และได้ปรับปรุงแบบให้เข้ากับการใช้งานเพื่อเป็น Museum scale แทนที่จะเป็น Human scale ออกแบบโดย อาจารย์ฤทัย ใจจงรัก ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะสถาปัตยกรรม ประจำปีพุทธศักราช 2543 การก่อสร้างนั้นใช้เงินรายได้ของมหาวิทยาลัยสมทบกับเงินบริจาคของ คุณระเบียบ คุณะเกษม โดยสภามหาวิทยาลัยได้อนุมัติให้ดำเนินการได้เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2528 ในสมัยของ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ณัฐ ภมรประวัติ เป็นอธิการบดี ใช้งบประมาณทั้งสิ้น 9,000,000 บาท

ต่อมาเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2529 สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี เสด็จพระราชดำเนินทรงยกเสาเอกของเรือนไทยนี้ตามคำกราบทูลเชิญของมหาวิทยาลัยมหิดล และก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ส่งงานเมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2530

ในวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2530 เวลา 17.30 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดเรือนไทยมหิดล อาคารระเบียบ คุณะเกษม ณ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ในการนั้นมหาวิทยาลัยได้จัดให้มีการแสดงสักวาหน้าพระที่นั่ง เรื่องสังข์ทอง ตอนเลือกคู่ และสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ร่วมเป็นผู้บอกสักวากลอนสดครั้งนี้ โดยพระองค์รับบทเป็น "รจนา" อีกด้วย