คำว่า “ผี” หลายคนอาจตีความเป็นสิ่งน่ากลัว น่าขนลุก เป็นปรากฏการณ์ที่ยากจะหาคำอธิบาย พระยาอนุมานราชธนได้อธิบายถึง “ผี” ไว้ในหนังสือเกี่ยวกับประเพณีไทย เนื่องในเทศกาลตรุษสาทรของเสฐียรโกเศศว่า “ผี” เป็นสิ่งที่ไม่สามารถจะมองเห็นตัวได้ แต่เราเชื่อว่าสิ่งนั้นมีฤทธิ์และอำนาจอยู่เหนือคน อาจให้คุณหรือให้โทษแก่เราก็ได้ สิ่งใดที่ปรากฏขึ้นแก่เราและเราไม่สามารถจะทราบหรืออธิบายได้ด้วยปัญญาและเหตุผลหรือคิดเป็นสิ่งประหลาดน่าอัศจรรย์ผิดธรรมดาสามัญที่ควรจะเป็นสิ่งนั้นเราก็เรียกว่า “ผี” และเรียกอาการที่ปรากฏขึ้นในธรรมชาติที่ประหลาดอัศจรรย์หรือรุนแรงน่าสะพรึงกลัวว่าผีเป็นผู้บันดาลให้ปรากฏขึ้น

มนุษย์ไม่ว่าชาติใด ภาษาใด เริ่มนับถือผี มีความกลัวเกรงผีและยึดถือเป็นสรณะที่พึ่งตั้งแต่ดึกดำบรรพ์ แม้ภายหลังจะมีศาสนาและความเจริญเข้ามามีบทบาทมากขึ้น แต่ความเชื่อเรื่องผี ตลอดจนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ก็ยังคงฝังรากลึก สอดแทรกอยู่ในวิถีชีวิตคนในสังคมไม่จางหาย หากแต่ปรับเปลี่ยนรูปแบบและผสมผสานกันอย่างประณีตและกลมกลืน

ศาสตราจารย์ ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์ ได้แสดงความคิดเห็นว่าศาสนาพุทธในเมืองไทยถือเอาศาสนาผีเป็นแกนกลาง โดยมีพุทธและพราหมณ์เป็นเปลือกห่อหุ้มอยู่ภายนอก หลังการปฏิรูปพุทธศาสนาที่ดำเนินมาเป็นเวลากว่าศตวรรษในประเทศไทย ศาสนาพุทธและศาสนาผีก็อยู่คู่กันมา หลักการของพุทธถือเป็นหน้าเป็นตาให้เราเผชิญกับศาสนาอื่น ๆ ได้ทั้งโลก ในขณะที่หลักการของศาสนาผีครอบงำวิธีคิดและการดำเนินชีวิตจริงของคนไทยส่วนใหญ่ (นิธิ เอียวศรีวงศ์, 2542) เหตุนี้เองทำให้เราอนุมานได้ว่าเหตุใด “พระ” และ “ผี” จึงแทบจะแยกกันไม่ได้ เมื่อนึกถึง “ผี” ก็ต้องนึกถึง “พระ”