พระกรณียกิจด้านการส่งเสริมศิลปะวัฒนธรรม

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงสนพระทัยและเอาพระทัยใส่ในงานด้านศิลปะวัฒนธรรมหลายด้าน ทั้งด้านดนตรีสากล ด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดีด้วย

ในด้านดนตรีสากล ด้วยสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ โปรดในการฟังดนตรีมาตั้งแต่ทรงพระเยาว์ โดยทรงเรียนเปียโนอยู่พักหนึ่ง แต่ด้วยไม่มีเวลาซ้อม จึงไม่ได้เรียนต่อ ส่วนมากจะทรงฟังจากวิทยุ โปรดที่จะทรงศึกษาและทำความรู้จักเพลงคลาสสิกอย่างกว้างขวางลึกซึ้ง เมื่อครั้งยังประทับอยู่ต่างประเทศนั้นไม่ค่อยได้เสด็จไปทอดพระเนตรคอนเสิร์ตบ่อยนัก เนื่องจากตั๋วเข้าชมหาได้ยาก และการเดินทางไปกลับก็ไม่สะดวก เพราะเป็นเวลาค่ำมืด แต่เมื่อประทับที่ประเทศไทยแล้วจึงโปรดที่จะเสด็จไปทอดพระเนตรอย่างสม่ำเสมอ ทำให้ทรงทราบว่าในประเทศไทยมีนักดนตรีคลาสสิกที่มีฝีมือจำนวนมาก และมีเยาวชนให้ความสนใจดนตรีคลาสสิกมากขึ้น แต่ผู้สนับสนุนยังมีไม่มาก จึงมีพระดำริที่จะพัฒนาวงการดนตรีคลาสสิกในประเทศไทยให้ก้าวหน้าขึ้น โดยเริ่มจากการประทานทรัพย์ส่วนพระองค์ให้กับนักดนตรีในการออกไปหาประสบการณ์ และศึกษาเกี่ยวกับดนตรีคลาสสิกเพิ่มเติม ณ ต่างประเทศ เป็นราย ๆ ไป หลังจากนั้นจึงทรงตั้ง ทุนส่งเสริมดนตรีคลาสสิกในพระอุปถัมภ์ฯ เพื่อส่งเสริมกิจกรรมดนตรีคลาสสิกตะวันตกให้แพร่หลายในประเทศไทย และส่งเสริมศิลปินที่มีความสามารถ ให้ได้รับโอกาสที่จะพัฒนาความสามารถของตน และยังทรงสนับสนุนวงดุริยางค์เยาวชนกรุงเทพ วงซิมโฟนีออร์เคสตร้าแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และวงดุริยางค์เยาวชนแห่งประเทศไทย โดยทรงรับไว้ในพระอุปถัมภ์

สำหรับด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงสนพระทัยงานด้านประวัติศาสตร์มาก ทรงศึกษาและค้นคว้าด้วยพระองค์เอง โดยมีหัวข้อที่ทรงค้นคว้าอยู่ 3 เรื่อง ได้แก่ 1. การศึกษาหลักศิลาจารึกหลักที่ 1 2. พัฒนาการด้านไทยศึกษา 3. การสำรวจหลักฐานการใช้อักษรไทยโบราณ ภาษาไทย ในประเทศจีน นอกจากนั้นยังโปรดที่จะเสด็จไปทอดพระเนตรยังโบราณสถานและพิพิธภัณฑ์ต่าง ๆ อยู่เสมอ ทั้งเสด็จเป็นการส่วนพระองค์ และในหลายโอกาสก็ทรงนำสมาชิกสมาคมครูสอนภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทยไปทัศนะศึกษาด้วย ในการเสด็จไปทอดพระเนตรโบราณสถานนั้น หลาย ๆ แห่งต้องเดินเท้าขึ้นไปในที่สูงหรือต้องเข้าไปในพื้นที่ที่เข้าถึงได้ไม่สะดวกนัก แต่ก็ทรงวิริยะอุสาหะที่จะเสด็จไปทอดพระเนตรอย่างเข้าถึงและใกล้ชิด รวมถึงทรงให้ความสนใจและทรงซักถามข้อสงสัยกับเจ้าหน้าที่อย่างเป็นกันเองไม่ถือพระองค์ โดยได้เสด็จไปทอดพระเนตรโบราณสถานและพิพิธภัณฑ์ที่สำคัญของประเทศอย่างมากมาย เช่น พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเจ้าสามพระยา พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติจันทนเกษม พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพาณิชย์นาวี อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ปราสาทหินพนมรุ้ง ปราสาทตาเมือน ปราสาทพนมวัน โบราณสถานเมืองโบราณยะรัง เป็นต้น